کم شنوایی حسی عصبی

کم شنوایی حسی عصبی نوعی از کم شنوایی است که در بزرگسالان بسیار رایج است. این نوع از کم شنوایی به دنبال اختلال در مسیر حسی و یا مسیر عصبی شنوایی ایجاد می‌شود.

کم شنوایی حسی عصبی

بیش از ۹۰ درصد کم شنوایی هایی که در بزرگسالان رخ می دهد از نوع حسی عصبی می باشد. کم شنوایی حسی عصبی به دنبال عوامل متعددی ایجاد می‌شود و علائم متعددی نیز می‌تواند داشته باشد.

حلزون گوش ساختاری مارپیچی است که در گوش داخلی قرار دارد این ساختار موهای ظریفی به نام استرئوسیلیا در خود دارد. برای آشنایی بیشتر به ساختار گوش مطلب آناتومی گوش را مطالعه بفرمایید.

زمانی که سیگنال های صوتی به حلزون گوش می‌رسد این موهای ظریف حرکت می‌کند و این ارتعاشات صوتی را به سیگنال های عصبی تبدیل می کند این سیگنال های عصبی از طریق عصب شنوایی به مغز می‌رود و در آنجا پردازش می‌شود.

همانطور که از اسم این نوع کم شنوایی پیداست کم شنوایی حسی عصبی می تواند وجود اختلال در بخش حسی و یا در بخش عصبی باشد.  وجود اختلال در هر کدام از این بخش ها می تواند کم شنوایی حسی عصبی ایجاد کند اگر اختلال در بخش حلزون و یا حسی شنوایی باشد کم شنوایی حسی عصبی از نوع حسی است اما اگر اختلال در مسیر عصب شنوایی و یا مراکز بالاتر باشد اختلال شنوایی از نوع عصبی است.

دلایل بروز کم شنوایی حسی عصبی

کم شنوایی حسی عصبی به طور کلی به دو نوع مادرزادی و اکتسابی تقسیم بندی می شود.

کم شنوایی حسی عصبی مادرزادی نوعی از کم شنوایی است که در آن حلزون گوش و یا عصب شنوایی به صورت مادرزادی دچار نوعی اختلال است و به همین علت نمی‌تواند کار خود را به درستی انجام دهد و همین امر باعث بروز کم شنوایی می شود. برخی از دلایل مادرزادی افت شنوایی حسی عصبی عبارتند از : عفونتهای مادر،داروهای اتوتوکسیک ، آسیبهای قبل از تولد، ضربات حین تولد و ….. .

کم شنوایی حسی عصبی اکتسابی، کم‌شنوایی است که در روند زندگی فرد ایجاد می‌شود. از دلایل بروز این نوع از کم شنوایی می‌توان به قرارگیری در معرض صداهای بلند، پیرگوشی و یا عوامل دیگر اشاره کرد.

همچنین در بسیاری از سندروم ها کم شنوایی حسی عصبی دیده می شود از جمله : سندروم آشر ، سندروم آلپورت ، سندروم هانتر و … .

قرارگیری در معرض اصوات بلند: 

قرار گیری در معرض اصوات بلند می تواند باعث بروز کم شنوایی حسی عصبی شود. کم شنوایی حسی عصبی که در نتیجه قرار گرفتن در معرض صدای بلند ایجاد می‌شود (NIHL) می‌تواند دائمی و یا موقتی باشد. توجه داشته باشید که هر چه میزان قرارگیری در معرض صداهای بلند و یا بلندی صدا ها بیشتر باشد کم‌شنوایی شدید تر است و احتمال دائمی بودن آن بیشتر می‌شود.

پیرگوشی : عملکرد گوش مانند دیگر ساختارهای بدن به دنبال افزایش سن ممکن است تغییر پیدا کند. با افزایش سن عصب شنوایی ضعیف‌تر می‌شود و  نوعی کم شنوایی عارض می‌شود که آن را اصطلاحاً پیرگوشی  می‌گویند و از آنجایی که پیر گوشی وجود اختلال در عصب شنوایی است این نوع کم شنوایی کم‌شنوایی حسی عصبی می باشد .

داروهای اتوتوکسیک : یکی از عواملی که می‌تواند باعث بروز کم شنوایی حسی عصبی شود مصرف داروهای اتوتوکسیک است داروهای اتوتوکسیک داروهایی هستند که از جمله عوارض آنها آسیب به سیستم شنوایی می باشد داروهای نظیر آنتی‌بیوتیک‌ها داروهای شیمی درمانی و ….

تفاوت کم شنوایی حسی عصبی با کم شنوایی انتقالی

کم‌شنوایی انتقالی به دنبال ایجاد عارضه در گوش خارجی و یا گوش میانی به وجود می‌آید در حالی که کم شنوایی حسی عصبی به ساختارهای درونی تر و عمقی تر گوش مربوط می‌شود. کم شنوایی حسی عصبی همانطور که توضیح داده شد در نتیجه اختلال در ساختار گوش داخلی یا عصب شنوایی و مراکز بالاتر ایجاد می‌شود.

کم شنوایی حسی عصبی می تواند یک طرفه و یا دوطرفه باشد. در کم شنوایی حسی عصبی یک طرفه تنها یک گوش دچار افت شنوایی است و گوش دیگر نرمال می باشد.

در کم شنوایی حسی عصبی دوطرفه هر دو گوش دچار اختلال حسی عصبی هستند. کم شنوایی حسی عصبی دوطرفه خود نیز می‌تواند به دو نوع متقارن و نامتقارن تقسیم بندی شود.

کم شنوایی حسی عصبی متقارن کم شنوایی است که در آن هر دو گوش به یک میزان دچار افت شنوایی حسی عصبی هستند در صورتی که در کم شنوایی حسی عصبی نامتقارن هر دو گوش کم شنوایی دارند اما یکی از گوش ها بدتر است.

تشخیص کم شنوایی حسی عصبی

برای تشخیص کم شنوایی حسی عصبی باید ارزیابی های شنوایی انجام پذیرد. در بزرگسالان انجام آزمون ادیومتری تون خالص بسیار معمول و کمک کننده است. ادیوگرام حاصل از انجام آزمون ادیومتری تون خالص در افراد با کم شنوایی حسی عصبی به این صورت است که هم آستانه های هوایی و هم آستانه های استخوانی دچار مشکل می‌شود و اختلاف بین این دو آستانه بسیار کم است.

درمان کم شنوایی حسی عصبی

برای درمان کم شنوایی حسی عصبی نمی‌توان از راهکارهای درمانی استفاده کرد بلکه باید از راهکارهای توانبخشی به منظور جبران افت شنوایی حاصل شده استفاده کرد. از جمله راهکارهای توانبخشی برای جبران کم شنوایی حسی عصبی می توان به سمعک و کاشت حلزون اشاره کرد.

کاشت حلزون

سمعک ها

کاشت حلزون تنها در افرادی انجام می‌شود که کم شنوایی دو طرفه و عمیق داشته باشد.

همانطور که گفته شد سمعک نیز می‌تواند به جبران کم شنوایی ایجاد شده کمک کند. سمعک ها باید توسط شنوایی شناسان تجویز شوند.

سمعک ها انواع مختلفی دارند که انتخاب این که کدام یک از آنها برای شما مناسب است امری تخصصی و پیچیده می باشد به همین علت است که می‌گوییم سمعک ها باید توسط شنوایی شناسان تجویز شوند.

پیشگیری

به منظور پیشگیری از بروز کم شنوایی حسی عصبی موارد زیر را رعایت کنید:

• برای طولانی مدت در معرض صداهای بلند قرار نگیرید.
• توجه داشته باشید که اگر شغلتان به گونه ای است که قرار گرفتن در معرض صداهای بلند اجتناب‌ناپذیر است حتماً از مواردی مثل قالب های ضد صوت استفاده کنید.
• صدای هدفون و هندزفری خود را تا بالاترین حد زیاد نکنید.
• هرگز بدون توصیه پزشک دارو مصرف نکنید چراکه با مصرف خودسرانه دارو به سلامتی خود آسیب می زنید.
• حتماً به طور مرتب ارزیابی های شنوایی انجام دهید چراکه هرچه کم شنوایی زودتر تشخیص داده شود کنترل و درمان آن ساده تر می شود.