ارزیابی گوش داخلی

سومین و شاید بتوان گفت مهم ترین و اساسی ترین ارگان شنوایی که بسیار بیشتر از سیستم گوش میانی آسیب پذیر تر نیز می باشد، سیستم گوش داخلی می باشد.

گوش داخلی تقریبا آخرین و نهایی ترین بخش محیطی درگیر در شنیدن است صداها در این بخش توسط سلول مویی به عصب رمزگذاری می شوند و رمزگذاری صداها توسط عصب حمل می گردد. گوش داخلی شامل سلول های مویی داخلی و خارجی می باشد که بسیار ارگانهای حیاتی برای شنیدن هستند و این دو ارگان شنیدن را تقریبا ممکن می کنند. این دو تا بخش سلول مویی مخصوصا سلول مویی خارجی بسیار آسیب پذیر می باشد. اختلالت زیادی نظیر مصرف برخی از داروها، ضربه، افزایش سن و سالمندی، سروصدای زیاد و … این بخش را تحت تاثیر قرار می دهد.

متخصص شنوایی توسط ارزیابی تون خالص یا ادیومتری تون خالص به ارزیابی وضعیت کل سیستم شنوایی و در کنار آنها تشخیص افتراقی گوش داخلی می پردازند. در این ارزیابی به همکاری بالایی از بیمار نیاز است که در آن بیمار باید به تون های خالص شنیده شده در یک محیط کاملا اکوستیک پاسخ دهد. در این ارزیابی سیستم شنوایی می توان از محرک های گفتاری نیز استفاده کرد که آن بیشتر برای ارزیابی بالاتر از حلزون می باشد. توسط آزمون تون خالص می توان شرایطی مانند زیر را تشخیص داد:

• افت شنوایی حسی-عصبی : کم شنوایی حسی-عصبی، رایج ترین نوع کم شنوایی در بزرگسالان است و به دلیل آسیب به سلول ها و یا اعصاب گوش داخلی می باشد.
• کاهش شنوایی ناشی از نویز : کم شنوایی ناشی از نویز یکی از شایعترین انواع کم شنوایی است که به دلیل مواجهه طولانی مدت با صداهای بلند موجود در محیط کار یا زندگی ایجاد می شود.شنوایی انسان سیستمی حساس است و قرار گیری طولانی مدت در معرض سرو صدا های بلند باعث کم شنوایی می شود. همچنین قرار گیری در معرض صدای بلند ناگهانی مانند انفجار می تواند باعث آسیب به گوش و بروز کم شنوایی شود. کم شنوایی ناشی از نویز امروزه بسیار شایع شده است و دلیل این مساله را می توان استفاده از هدفون و گوش دادن به موسیقی با صدای بلند، عدم رعایت استاندارد های لازم در فضاهای شغلی و سرکار داشتن با صداهای بسیار بلند دانست.
• میزان افت شنوایی : 

درجات افت شنوایی

• بیماری منییر : منییر بیماری است که با سرگیجه، وزوز گوش و کم شنوایی پیشرونده تشخیص داده می‌شود. اکنون، برخی از روش‌های درمانی می‌توانند به کاهش شدت علائم بیماری (سرگیجه و وزوز گوش) کمک کنند، اما متأسفانه هیچ درمانی برای کم شنوایی وجود ندارد.
• و …

ساختار گوش داخلی

حلزون سه فضای جدا از هم و پر از مایع دارد، زمانی که استخوانچه رکابی به داخل فشار وارد می‌کندمایع درون حلزون را به حرکت درمی آورد.قسمتی که در آن اندام اصلی شنوایی قرار دارد یک غشای پایه ،سه ردیف سلول مویی خارجی ،یک ردیف سلول مویی داخلی و یک غشایی که روی آنها قرار گرفته. بعضی از صداها،فرکانس پایین هستند و بعضی از صداها فرکانس بالا، ،این صداها قسمت های مختلف غشای پایه را به حرکت در می آورند؛ ، به این شکل صداهای مختلف از هم تفکیک می شوند،وقتی غشای پایه حرکت می‌کند.

برگرفته از سخنرانی خانم دکتر پوربخت / دانشگاه علوم پزشکی ایران

اما چند نوع کم شنوایی داریم و منظور از هرکدام انواع کم شنوایی چیست؟

کم شنوایی حسی عصبی: این نوع از کم شنوایی شیوع بسیار بالایی دارد و بیشتر در موارد بالینی با آن روبرو هستیم. در این نوع از کم شنوایی آستانه های شنوایی بیمار بالا رفته است و به احتمال زیاد بیمار در گوش داخلی مشکل ندارد. این نوع از کم شنوایی در شرایطی مثل: افت شنوایی ناشی از سالمندی، کاهش شنوایی ناشی از نویز، دارو درمانی و …

کم شنوایی انتقالی: این نوع از کم شنوایی شیوع کمتری دارد. در این نوع از کم شنوایی یک عارضه در مسیر انتقال انرژی وجود دارد. مثلا غالبا ضایعه در گوش خارجی و میانی می باشد. در اینجا حلزون گوش داخلی سالم است و تنها راه رسیدن به انرژی بسیار مشکل دارد. درمان های جراحی و مداخله ای بسیار برای این افراد کارساز است. کم شنوایی انتقالی در مواردی مثل پارگی پرده تمپان، انسداد با جرم،  مشکل گوش میانی و …. پدید می آید.

کم شنوایی آمیخته: این نوع از کم شنوایی که شیوع آن به مراتب پایین تر است، زمانی رخ می دهد که هم جز حسی-عصبی و هم جز انتقالی در کم شنوایی وجود داشته باشد.